Ο θυρεοειδής αδένας είναι ο πρώτος που δημιουργείται. Βρίσκεται στο κεντρικό διαμέρισμα του τραχήλου έχει βάρος 15-20 γραμμάρια και διαστάσεις 5x3x2 εκατοστά. Αποτελείται από 2 λοβούς εκατέρωθεν της τραχείας και ενώνονται με τον ισθμό ακριβώς μπροστά της. Ο θυρεοειδής αδένας ελέγχει τον ανθρώπινο μεταβολισμό.
ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΕΣ ΟΡΜΟΝΕΣ
- Τ3 ( Τριιωδοθυρονίνη ).
- Τ4 ( Λεβοθυροξίνη ).
- Καλσιτονίνη.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
- Μέτρηση TSH ( Θυρεοτροπίνη, εκκρίνεται από την υπόφυση ).
- Μέτρηση Τ3 και Τ4.
- Μέτρηση της θυρεοσφαιρίνης ( Tg ).
- Θυρεοειδικά αντισώματα ( TPOAb - TgAb - TRAb - TSAB - TBAb - TGI ).
ΑΝΤΙΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
- Θειοναμίδες ( Προπιοθειουρακίλη – Μεθιμαζόλη – Καρβιμαζόλη ).
- Αναστολείς ιόντων ( Lugol ).
- Αναστολείς παραγωγής Τ3.
- Αναστολείς της περιφερικής δράσης των θυρεοειδικών ορμονών ( β - αναστολείς ).
- Ραδιενεργό ιώδιο.
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
- Υπερηχογράφημα ( Εξέταση εκλογής – Δίνει την δυνατότητα να γίνει κατευθυνόμενη FNA του ύποπτου όζου ).
- Σπινθηρογράφημα ( Λειτουργική εικόνα του αδένα ).
- Αξονική και μαγνητική τομογραφία.
- Positron Emission Tomography ( PET ).
ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
- Αγενεσία ( Ασύμβατη με την ζωή ).
- Διαταραχές καθόδου.
- Ατελής σύγκλειση ( Κύστη θυρεογλωσσικού πόρου ).
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
- Διάχυτη τοξική βρογχοκήλη ή Νόσος Graves. Αυτοάνοσος πάθηση με γενετική προδιάθεση και επικράτηση στις γυναίκες. Παρουσιάζει :
Εξόφθαλμο ή μυξοίδημα.- Δυσανεξία στη ζέστη.
- Εφίδρωση.
- Αίσθημα παλμών.
- Τρόμος, πολυφαγία.
- Πολυδιψία.
- Διαταραχές ύπνου.
- Μυϊκός κάματος.
- Κολπική μαρμαρυγή.
- Στηθαγχική κρίση.
- Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
- Τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη ( Θυρεοτοξίκωση η οποία έχει ως αίτιο την πολυοζώδη βρογχοκήλη. ).
- Τοξικό αδένωμα ( Μονήρης όζος και υπερθυρεοειδισμός ).
ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
- Πρωτοπαθής ( Εγγενή πάθηση, ιατρογενή αφαίρεση ή καταστροφή, δράση αντιθυρεοειδικών φαρμάκων, έλλειψη ιωδίου, τοπική ακτινοβολία ). Στους ενήλικες η πιο συχνή αιτία είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto.
- Δευτεροπαθής ( Βλάβη της υπόφυσης ).
Στα νεογέννητα ο υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από σημαντικές και μερικές φορές αμετάκλητες διαταραχές ανάπτυξης ( νανισμός ) και νοητικής καθυστέρησης, γνωστή ως κρετινισμός.
Στους ενήλικες αφορά κατά κανόνα στις γυναίκες 80 % και οφείλεται σε θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Τα κλασικά συμπτώματα είναι :
- Κούραση.
- Πονοκέφαλος.
- Δυσκοιλιότητα.
- Ξηροδερμία.
- Μυϊκές κράμπες.
- Αύξηση βάρους.
- Οιδηματώδες και χλωμό πρόσωπο με βραχνή φωνή.
ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΤΙΔΕΣ
- Θυρεοειδίτιδα Hashimoto ( Αυτοάνοση πάθηση. Προσβάλλει το 10 % του πληθυσμού κυρίως γυναίκες 9:1. Συχνότερη αιτία υποθυρεοειδισμού και βρογχοκήλης. Τα Θυρεοειδικά αντισώματα TPOAb αυξάνονται. ).
- Μετά τον τοκετό θυρεοειδίτιδα.
- Υποξεία θυρεοειδίτιδα.
- Θυρεοειδίτιδα από Αμιωδαρόνη.
- Οξεία θυρεοειδίτιδα.
- Θυρεοειδίτιδα Riedel.
ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ
- Απλή βρογχοκήλη. ( Διόγκωση του αδένα η οποία δεν συνοδεύεται από υπερλειτουργεία, φλεγμονή ή κακοήθεια. ).
- Πολυοζώδης βρογχοκήλη. ( Παρουσία πολλαπλών όζων χωρίς κλινική συμπτωματολογία. ).
- Μονήρης όζος ή επικρατών όζος θυρεοειδούς. ( Ένας όζος ενώ ο υπόλοιπος αδένας φαίνεται φυσιολογικός. )
ΚΑΡΚΙΝΟΙ
Οι καρκίνοι του θυρεοειδούς παρουσιάζουν ένα μεγάλο εύρος συμπεριφορών , από ασήμαντο εύρημα σε θυρεοειδεκτομή για άλλο λόγο, καλό διαφοροποιημένο καρκίνο έως αδιαφοροποίητο με κακή εξέλιξη. Ευτυχώς το 98 % των καρκίνων είναι διαφοροποιημένο με καλή πρόγνωση.
- Θηλώδης καρκίνος ( Είναι ο πιο συχνός 80 % και με την καλύτερη πρόγνωση καρκίνος του θυρεοειδή, με πολυκεντρική εντόπιση, τραχηλικές λεμφαδενικές μεταστάσεις στο 30 – 40 % ).
- Θυλακιώδης καρκίνος ( 10 – 20 % των καρκίνων του θυρεοειδή, διήθηση αγγείων και διήθηση της κάψας του όγκου, για τον λόγο αυτόν δεν κάνουμε ταχεία βιοψία και FNA, απομακρυσμένες μεταστάσεις 30 % κατά την διάγνωση, λεμφαδενικές μεταστάσεις 10 % ).
- Καρκίνος από κύτταρα Huerthle ( 5 % των καρκίνων του θυρεοειδή ).
- Μυελοειδής καρκίνος ( 7 % των καρκίνων του θυρεοειδή, προέρχεται από τα παραθυλακιώδη κύτταρα ή κύτταρα C. 75 % εμφανίζεται με σποραδική μορφή και το υπόλοιπο 25 % ως οικογενής μορφή. Δίνει λεμφαδενικές μεταστάσεις ).
- Αναπλαστικός καρκίνος ( 1 – 2 % των καρκίνων του θυρεοειδή, εμφανίζεται σε ηλικιωμένους αρρώστους και είναι ένα από τα πλέον επιθετικά και θανατηφόρα νεοπλάσματα ).
- Λέμφωμα θυρεοειδούς.
- Μεταστατικοί καρκίνοι.
Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ
- Τομή εγκάρσια τραχηλική μήκους περίπου 5 εκατοστών.
- Παρασκευή και αφαίρεση του αδένα ( ολική θυρεοειδεκτομή στις περισσότερες περιπτώσεις ).
- Λεμφαδενικός καθαρισμός όπου απαιτείται.
- Απαιτητική επέμβαση λόγω γειτνίασης με ανατομικές δομές όπως νεύρα, αγγεία, τραχεία και οισοφάγος.
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
- Φλεγμονή του τραύματος.
- Αιμορραγία.
- Υποπαραθυρεοειδισμός.
- Τραυματισμός των νεύρων.
